رتبه بندی شرکت های تجاری در ایران و مراحل آن 

تمامی شرکت‌ها در حوزه‌هایی که قصد حضور در قراردادهای دولتی را دارند نیازمند دریافت مجوزها و اخذ رتبه‌هایی هستند. دولت در برخی موارد با ارائه مناقصه‌هایی اقدام به قراردادهایی با شرکت‌های خصوصی برای انجام فعالیت‌هایی می‌کند. از این رو شرکت‌هایی که قصد حضور در این فعالیت‌ها را دارند نیازمند دریافت رتبه هستند. دریافت رتبه در این حوزه برای تمامی افراد حقیقی و حقوقی الزامی است. در ادامه بیشتر با شرکت‌های مذکور و شرایط دریافت رتبه آشنا ‌خواهیم شد. پس با ما همراه باشید.            

حوزه‌های نیازمند دریافت رتبه یا گرید در ایران

معاونت راهبردی ریاست جمهوری کشور 11 حوزه کاری را مشخص کرده است که توانایی دریافت رتبه یا گرید را دارند که می‌توانند قراردادهایی با دولت انعقاد کنند. این حوزه‌ها به شرح زیر است.

1-    ساختمان

2-    راه و ترابری

3-    صنعت و معدن

4-    تاسیسات و تجهیزات

5-    کشاورزی

6-     آب

7-    مرمت آثار باستانی

8-    کاوش‌های زمینی

9-    ارتباطات

10-  نفت و گاز

11-  نیرو

رتبه بندی پیمانکاری چیست؟

به طور کلی در شرکت‌های پیمانکاری اصول اساسی کار در حوزه اجرا است. یعنی به این منظور که شرکت مذکور قراردادهایی مبنی بر اجرای پروژه ای با طرف قرارداد به امضا می‌رساند. همچنین از وظایف اینگونه شرکت‌ها نظارت بر روند اجرای قرارداد است.
 برای رتبه بندی شرکت‌های پیمانکاری رتبه یا همان گرید شرکت از  ۱ تا ۵ معین شده است. به صورتی که شماره یک بالاترین نمره و شماره پنج پایین ترین نمره برای این نوع شرکت‌ها به حساب می‌آید. صدور رتبه های ۵ و ۴ و ۳ به استانداری ها ، معاونت فنی و عمرانی و صدور رتبه های ۱ و ۲ به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری مربوط می‌باشد.

رتبه بندی شرکت‌ها برای عقد قرارداد

 رتبه بندی مهندسین مشاور

رتبه بندی شرکت های پیمانکاری

رتبه بندی شرکت های انفورماتیک

رتبه بندی شرکت های طرح و ساخت یا EPC

رتبه بندی انبوه سازان.

انواع پیمانکاران 

پیمانکاران حقیقی
 اعضای حقیقی که طبق قوانین در آیین نامه مربوط به پیمانکاران، مشغول به فعالیت هستند. این افراد دارای رتبه پیمانکاری نیز هستند.

پیمانکار حقوقی
 تمامی اعضای حقوقی که بعد از ثبت شرکت در اداره ثبت شرکت‌ها یا اداره ثبت اسناد و املاک و … با کسب شرایط لازم، گواهی صلاحیت و رتبه بندی را دریافت می‌کند.

فواید رتبه بندی شرکت‌ های پیمانکاری

تمام شرکت‌های پیمانکاری برای شرکت در مناقصه‌های دولتی حتما باید گواهینامه صلاحیت پیمانکاری داشته باشند در غیر اینصورت نمیتوانند از حضور در مناقصه سودی ببرند.

سرمایه‌گذار با اطلاع کامل از رتبه بندی یا همان گرید شرکت‌ها و توان فنی و مالی آن‌ها می‌تواند در انتخاب شرکت مناسب برای همکاری و انجام پروژه خود تصمیم مناسبی بگیرد.

رتبه بندی شرکت‌ها در تمامی صنایع، این امکان را دارد که دیدگاهی کلی از شرایط و  وضعیت شرکت‌های مختلف نسبت به هم و نقاط ضعف و قوت آن‌ها نشان دهد.

در مدارج بالاتر، تجارت بین المللی نیز ممکن می شود.

شرایط تعیین صلاحیت و دریافت گواهی رتبه شرکت‌های پیمانکاری                   

1-برای دریافت رتبه در ابتدا شرکت مذکور باید در سازمان ثبت شرکت ها به ثبت رسیده باشد.

2-شرکت حتما باید واجد شرایط و امتیازات لازم برای تعیین صلاحیت در رتبه مورد نظر، طبق ضوابط و دستورالعمل‌های لازم باشد.

3-افراد حقیقی و حقوقی متقاضی رتبه، نباید هیچگونه سوء پیشینه یا  ممنوعیتی برای انجام کارهای مربوطه در حوزه ی فعالیت کاری خود داشته باشند.

4-هیچکدام از مدیران شرکت نباید کارمند دولت باشند.

5-بر اساس آیین نامه رسمی سازمان، مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره باید سابقه کار مرتبط و مفید با حیطه ی فعالیت کاری لازم خود، داشته باشند.

6-امتیاز مدرک تحصیلی هیئت مدیره و پرسنل فنی امتیازآور، در شرکت پیمانکاری، مشاوره یا طرح ساخت محاسبه می شود.

تقسیم بندی شرکت های تجاری جهت اخذ رتبه مشاور

شرکت های تجاری را می توان به دو نوع تقسیم کرد:
شرکت های قانونی: شرکت هایی که مطابق مقررات قانون تجارت تشکیل شده و در قالب یکی از شرکت های  سهامی، شرکت نسبی، شرکت تضامنی، شرکت مختلط و تعاونی هستند.
شرکت های عملی: این نوع شرکت ها ممکن است آشکار یا مخفی باشند، در عمل وجود دارند بدون آنکه به شکل یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت درآمده و مطابق قانون اخیر تشکیل شده باشند. مثال: فرض کنیم چند شریک، تجارتخانه ای را به نحو اشتراک اداره می کنند و بدون آنکه این همکاری مشترک را به شکل یکی از شرکت های موضوع قانون تجارت درآورند، هر یک عملاَ برای شرکت معامله می کند.

طبقه بندی بر اساس قابلیت انتقال ( حصه ) یا بهره شرکا

از این جنبه، شرکت ها را می توان به شرکت های اشخاص و شرکت های سرمایه دسته بندی کرد. شرکت های اشخاص، به شرکت هایی گفته می شود که در آن ها شخصیت شریک دارای اهمیت ویژه ای دارد. این اهمیت بیشتر، از حیث روابط میان خود شرکاست؛ هر چند برای طلبکاران نیز تاثیرات واضحی در بر خواهد داشت.

به همین دلیل، در این شرکت ها، انتقال حصه شریک، به اشخاص ثالث، فقط با رضایت دیگر شرکا امکان پذیر خواهد بود. مثال بارز این شرکت ها، شرکت تضامنی است؛ ولی شرکت های نسبی، مختلط غیر سهامی، با مسئولیت محدود و تعاونی را که به یکی از این شرایط ایجاد شده باشد، می توان جزء شرکت های اشخاص به حساب آورد. برعکس، شرکت های سرمایه، شرکت هایی هستند که در آن ها، حصه شریک، یعنی سهمی که در شرکت دارد، به آسانی قابل انتقال است. این چنین است شرکت سهامی خاص، شرکت سهامی عام و شرکت مختلط سهامی که در آن ها علی الاصول شریک منعی در انتقال سهام خود ندارد، هر چند که اساسنامه می تواند شرایط چنین انتقالی را با توجه به عدم پیش بینی خلاف در قانون، محدود سازد؛ اما به این اصل نمی توان خدشه وارد کرد که در این گونه شرکت ها سهام به راحتی قابل انتقال می شوند. البته بنا بر ماده 41 لایحه قانونی 1347 در شرکت های سهامی عام،  نقل و انتقال سهام نمی تواند مشروط به موافقت مدیران شرکت یا مجامع عمومی صاحبان سهام شود.

طبقه بندی بر اساس موضوع شرکت ها

از این لحاظ، شرکت ها را می توان به شرکت های "تجارتی از حیث موضوع" و "تجارتی از حیث شکل" تقسیم کرد. در قانون تجارت به دو نوع شرکت اشاره شده است:

نوع اول شرکت هایی هستند که موضوع آن ها تجارت است، یعنی برای تشکیل شدن این شرکت ها، باید حتما به امور تجارتی بپردازند. این شرکت ها عبارتند از: شرکت های با مسئولیت محدود، (ماده 94 ق.ت)، شرکت های تضامنی (ماده 116 ق.ت) و مختلط غیر سهامی (ماده 141 ق.ت) که قانون گذار، شرط تشکیل آن ها را  پرداختن به امور تجارتی قرار داده است.

شرکت مختلط سهامی نیز شرکت تجارتی است، هر چند که قانون گذار به اشتباه، شرط تشکیل آن را، پرداختن به امور تجارتی قرار نداده است (ماده 162). نوع دوم شرکت هایی که قانون  تجارت برای تشکیل آن ها تجارتی بودن فعالیت را حائز اهمیت ندانسته، شرکت های تعاونی هستند که برحسب شکل، تجارتی هستند. البته این شرکت ها با تصویب قانون بخش تعاونی اقتصاد جمهوری اسلامی ایران (مصوب 13/6/1370) از حوزه عمل قانون تجارت خارج شده اند.

لایحه قانونی 1347، تجارتی بودن شرکت های سهامی خاص و عام را مربوط به انجام دادن امور تجارتی محدود  ندانسته، بلکه این شرکت ها تجارتی اند حتی اگر موضوع فعالیت آن ها امور تجارتی نباشد (ماده 2). بنابراین، شرکت سهامی می تواند حتی برای امور غیر تجارتی هم تشکیل شود.

این اقدام قانون گذار موجه است، بسیاری از کارهایی که از نظر قانون تجارت ایران، عمل تجارتی تلقی نمی شدند و مخصوصا معاملات، درباره ی اموال غیر منقول، با استفاده از قالب شرکت سهامی انجام پذیر خواهد بود. قانون هفتم مارس 1925 فرانسه این قاعده را که شرکت سهامی، به دلیل شکل، و بدون توجه به طبیعت مدنی یا تجاری فعالیتش تجارتی است، به شرکت با مسئولیت محدود نیز تسری داده بود و قانون 1966، این قاعده را درباره شرکت های تضامنی و شرکت های مختلط هم معتبر دانسته است.

در حقوق ایران، این قاعده فقط در مورد شرکت های سهامی و شرکت های تعاونی، موضوع قانون تجارت صدق نمی کند و شرکت های دیگر حتما باید به امور تجارتی بپردازند تا تجارتی به حساب آورده شوند. شرکت های عملی نیز در صورتی تجارتی اند که به امور تجارتی مشغول باشند(ماده 220 ق.ت)

طبقه بندی بر اساس صاحبان سرمایه

از این نظر، شرکت ها به بخش های خصوصی و دولتی قابل تقسیم هستند. در همه کشورهای دنیا، چه کشورهای سوسیالیستی و چه کشورهای دارای اقتصاد، بازار شرکت هایی وجود دارند که پایه ی تشکیل شدن آن ها، نفع عمومی است. در این شرکت ها، دولت، در بعضی مواقع وارد شرکت می شود و در آوردن سرمایه با اشخاص خصوصی سهیم می گردد.

گاهی خود، تبه تنهایی سرمایه اآوری می کند، بدون آن که تنها شریک شرکت باشد.  زمانی به علت مصادره و ملی شدن شرکت، کنترل و مالکیت آن در اختیار دولت قرار می گیرد. نگاهی اجمالی به قوانین حاکم بر این نوع شرکت ها نشان می دهد به طور عمده از همان قواعد شرکت های تجاری، موضوع قانون تجارت و لایحه قانونی 1347 پیروی می کنند.

طبقه بندی بر اساس تابعیت شرکت ها

با توجه به این که در مطالب قبلی گفتیم شرکت هایی که در ایران تشکیل می شوند و مرکز اصلی آن ها در ایران باشد، ایرانی و سایر شرکت ها خارجی هستند. البته زمانی که شرکت، خارج از ایران تشکیل شود، ولی مرکز اصلی آن در ایران باشد، همچنان شرکت ایرانی است. از سوی دیگر، بانک ها نیز بانکی که بیش از 40 درصد سرمایه اش به اتباع خارجی متعلق باشدرا شرکت خارجی به حساب می آورند.

مراحل گرفتن رتبه شرکت

شرکت در زمینه فعالیت مد نظر خود، ثبت شده باشد، باید صورت جلسه، آگهی ها و اساسنامه را برای دریافت رتبه ارائه داد.

ثبت نام در ساجات، تهیه مدارکی که برای فعالیتتان لازم است.

پس از ثبت نام در سایت و دریافت اطلاعات شرکت، رمز عبور اختصاصی ارسال می شود که برای تایید در مراحل بعد به آن نیاز است.

اطلاعات شرکت را با جزئیات کامل کنید و مدارک مورد نیاز را کاملا درست و با دقت بارگذاری می کنید.

بعد از بررسی این مرحله، درخواست اخذ رتبه به استانداری ارسال می شود. مدارک را به صورت حضوری به اداره تحویل دهید.

در نهایت بعد از مدت زمان مشخصی، طبق مدارک و شرایط ارسال شده ( به شرط صحیح بودن ) راجع به درخواست شما تصمیم گیری می شود.

برای اطلاعات بیشتر به لینک های زیر مراجعه کنید

ثبت تغییرات شرکت چقدر طول میکشد

ثبت شرکت | ثبت انواع شرکت؛ مدارک و مراحل

جهت کسب اطلاعات بيشتر و مشاوره رايگان می توانيد با

.موسسه حقوقی ثبت سفير تماس بگيريد