HSE چيست؟
تعريف کلی HSE: به بهداشت کار، ايمنی کار و محيط زيست به صورت مختصر HSE گفته میشود که حروف آن مخفف کلمات زير هستند:
H :Health بهداشتکار
در سازمان، موضوع بهداشت که شامل بهداشت عمومی (فردی) بهداشت محیط و بهداشت حرفهای میشود، حائز اهمیت است. بهداشت فردی بهسلامت مجموعه افراد مربوط میشود و بهداشت محیط پیرامون سازمان را دربرمی گیرد و بهداشت حرفهای نیز شامل آنالیزهای شغلی است.
S :Safety ايمنی کار
در هر سازمان، مخاطرات ایمنی وجود دارد که در صورت عدم رفع آن مغایرتها ممکن است منجر به وقوع حوادثی شود.
E :Environment محيط زيست
محیط زیست محیطی است شامل هوا، آب، خاک، منابع طبیعی، گیاهان، جانوران، انسانها و روابط متقابل بین آنها که سازمان در آن فعالیت مینماید. محیط میتواند از درون یک سازمان تا سیستم محلی، منطقهای و جهانی گسترش یابد. لازم به ذکر است فعالیتهای سازمان دارای جنبههای محیط زیستی میباشد که میتواند با محیط زیست تأثیر متقابل داشته باشد.
سيستم بهداشت، ايمنی و محيط زيست يا همان HSE مجموعهای از فرايندها و رويهها است که خطرات احتمالی را برای يک محيط مشخص، شناسايی میکند. اين سيستم بهترين شيوهها را براي کاهش يا حذف اين خطرات ايجاد میکند و سپس کارکنان را براي پيشگيری از حوادث، واکنش به حوادث و غيره آموزش میدهد.
مهمترین اسناد ملی مرتبط با الزامات قانونی HSE
اسناد مرتبط با ایمنی
در شاخه ایمنی به شرح زیر هستند:
– آیین نامه آموزش ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان
– آیین نامه ایمنی امور پیمانکاری
– آیین نامه مربوط به پیشگیری و مبارزه با آتشسوزی در کلیه کارگاهها
– آیین نامه حفاظتی تاسیسات و وسایل الکتریکی در کارگاهها
– آیین نامه سیستم اتصال به زمین
– آیین نامه ایمنی تصفیهخانههای آب و فاضلاب
– آیین نامه عمومی ایمنی تعمیرگاههای وسایط نقلیه
– آیین نامه حفاظت در ریختهگری، آهنگری و جوشکاری
– آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
– آیین نامه حفاظتی وسایل حمل و نقل و جابجا کردن مواد و اشیا در کارگاهها
و…
اسناد مرتبط با بهداشت
– آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاهها
– آیین نامه حفاظتی کار با سموم دفع آفات
– آیین نامه بهداشت محیط
– قانون مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی
– استاندارد آب آشامیدنی
– بخشنامه اندازهگیری عوامل زیانآور محیط کار
– آیین نامه تاسیس مراکز بهداشت کار در کارگاهها
– آیین نامه کارهای سخت و زیانآور
– آیین نامه اجرایی کنترل و نظارت بهداشتی بر سموم و مواد شیمیایی
– آیین نامه و مقررات حفاظت در مقابل خطر پرتوهای یونساز
و…
اسناد مرتبط با محیط زیست
– قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست
– آیین نامه حفاظتی مواد خطرناک و مواد قابل اشتعال و انفجار
– آیین نامه جلوگیری از آلودگی آب
– قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا
– آیین نامه مولد بخار و دیگهای آبگرم
– قانون مدیریت پسماندها
– تصویب نامه حد مجاز استانداردهای خروجی از کارخانجات و کارگاهها
و…
هر یک از این اسناد، به الزامات قانونی HSE میپردازند که کارگاهها و پیمانکاران و کارفرمایان و کارگران موظف به پیروی از آنها هستند.
کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار
به منظور تامین مشارکت کارگران و کارفرمایان و نظارت بر حسن اجرای مقررات حفاظت فنی و بهداشت کار صیانت نیروی انسانی و منابع مادی کشور در کارگاههای مشمول و همچنین پیشگیری از حوادث و بیماری های ناشی از کار، حفظ و ارتقای سلامتی کارگران و سالم سازی محیط های کار، تشکیل کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار درکارگاههای کشور الزامی است.
کارگاههایی که دارای 25 نفر کارگر باشند، کارفرما مکلف است کمیته ای به نام کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در کارگاه با اعضای ذیل تشکیل دهد:
1-کارفرما یا نماینده تام الختیار او
2-نماینده شورای اسلامی کار یا نماینده کارگران کارگاه
3-مدیر فنی و در صورت نبودن او یکی از سر استادان کارگاه
4-مسئول حفاظت فنی (مسئول حفاظت فنی می بایستی ترجیحا از فارغ التحصیلان بهداشت حرفه ای یا پزشک عمومی مورد تایید مرکز بهداشت شهرستان باشد.)
5-مسئول بهداشت حرفه ای.
در کارگاههایی که بین 25 تا 100 نفر کارگر داشته باشند در صورتیکه که یک یا دو نفر از اعضای کمیته در کارگاه حضور نداشته باشند جلسه کمیته با حداقل سه نفر از افراد مذکور تشکیل می گردد، مشروط برآنکه در این کمیته مسئول حفاظت فنی یا مسئول بهداشت حرفه ای حضور داشته باشد.
در کارگاههایی که کمتر از 25 نفر کارگر دارند و نوع کار آنها ایجاب نماید با نظر مشترک و هماهنگ بازرس کار و کارشناس بهداشت حرفه ای محل، کارفرما مکلف به تشکیل کمیته مزبور خواهد بود.
تبصره 1- دراین گونه کارگاهها با سه نفر از اعضا به شرح زیر تشکیل می گردد:
1-کارفرما یا نماینده تام الختیار او
2-نماینده شورای اسلامی یا نماینده کارگران کارگاه
3-مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای(صلاحیت مسئول حفاظت فنی و بهداشت حرفه ای برای این گونه کارگاهها باید به تایید اداره کار و مرکز بهداشت محل برسد.)
وظایف مهندس بهداشت حرفه ای:
- بازرسی فنی محیط کار
- اندازه گیری و ازریابی عوامل زیان آور فیزیکی و شیمیایی، ارگونومیک و زیست شناسی محیط کار
- بررسی روش های متداول کار در کارگاه ها و ارایه روش بهینه
- پیشگیری از بیماری ها و حوادث شغلی در همه حرفه ها
- بررسی وسیله های حفاظت فردی و راهنمایی در چگونگی استفاده از آن ها
- تشکیل پرونده پزشکی پرسنل و بررسی وضعیت سلامتی آن ها
انواع گواهی hse
HSE بینالمللی و HSE اداره کار
صلاحیت ایمنی پیمانکاران فقط مسائل ایمنی در پروژه را بررسی میکند و مسائل زیستمحیطی را پوشش نمیدهد. درصورتیکه در HSE بینالمللی، هم مسائل ایمنی و هم زیستمحیطی را بررسی میکنیم.
اشخاص حقیقی یا حقوقی که به ساخت یا ورود و عرضه ماشین میپردازند مکلف به رعایت موارد ایمنی و حفاظتی مناسب میباشند.
اشخاص حقیقی و حقوقی که بخواهند کارگاه جدیدی احداث نمایند و یا کارگاههای موجود را توسعه دهند، مکلفند بدواً برنامه کار و نقشههای ساختمانی و طرحهای مورد نظر را از لحاظ پیشبینی در امر حفاظت فنی و بهداشت کار، برای اظهارنظر و تأیید به وزارت کار و امور اجتماعی ارسال دارند. وزارت کار و امور اجتماعی موظف است نظرات خود را ظرف مدت یکماه اعلام نماید. بهرهبرداری از کارگاههای مزبور منوط به رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی خواهد بود.
مزایای اخذ HSE
از مزایای طراحی و پیادهسازی سیستم مدیریت ایمنی، بهداشت و محیط زیست میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش حوادث در محیط های کاری
- کاهش عواقب بلندمدت در زندگی کارکنان بهواسطه کاهش صدمات جانی و نقصعضو
- افزایش تولید و خدمات مطمئن
- افزایش انگیزه کارکنان به دلیل کار در یک محیط ایمن و ایدهآل
- شناسایی و ارزیابی خطراتی که در محیط وجود دارد اما دیده نمیشود
- کاهش ضایعات
- کاهش آلودگیهای زیستمحیطی شامل آلودگی آب، خاک و هوا
- نگهداری منابع طبیعی برای نسلهای آینده
- مدیریت صحیح پسماندها
- کاهش بیماریها و امراض از طریق حفظ محیطزیست
گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاری
گواهی نامه صلاحیت پیمانکار گواهینامه ای است که توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی صادر شده و در اختیار پیمانکاران قرار میگیرد. گواهی صلاحیت ایمنی پیمانکاران بر اجرای اصول ایمنی و بهداشت محیط کار تمرکز دارد تا نیروی فعال در کارگاه ها در محیطی بی خطر فعالیت نمایند. داشتن مجوز کار (صلاحیت اداره کار) یا گرید (رتبه یا صلاحیت پیمانکاری) برای تشکیل پرونده گواهی نامه تایید صلاحیت ایمنی پیمانکاران الزامی است.
الزامات گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاری بخشی از الزامات HSE بوده و جزئی از سیستم HSE محسوب می گردد اما پیمانکاران توجه داشته باشند که گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاری بر خلاف گواهینامه HSE حتما باید از سازمان تعاون، کار و رفاه اجتماعی صادر شود. که در صورتی که پیماکاران آموزش های لازم را طی کنند و مراحل را طی چرخه کامل نمایند می توانند گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاران را دریافت نمایند.
مدارک گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاری
- کپی شناسنامه کارت ملی (شخص حقیقی: کارفرما / شخص حقوقی: مدیرعامل)
- مشخصات دفتر مرکزی شامل اجاره نامه یا سند مالکیت به همراه کد پستی
- مشخصات کارگران و لیست بیمه کارگران شاغل در پروژه فعال
- تصویر گواهی آموزشی ایمنی کارفرمایان، کارگران و کارآموزان
- سوابق فعالیت کاری پیمانکار
- فهرست تجهیزات و لوازم ایمنی متناسب با نوع کارکرد
- اظهارنامه مالیاتی
- تعهد کتبی بر تهیه مستندات لازم درخصوص مدیریت ریسک ایمنی
- آگهی تاسیس و آخرین تغییرات شرکت (شخص حقوقی)
گردش کار جهت دریافت گواهینامه صلاحیت ایمنی پیمانکاری
تمدید گواهینامه صلاحیت ایمنی
متقاضی تمدید گواهینامه مکلف است 2 ماه زودتر از انقضای مدت گواهینامه نسبت به تمدبد آن اقدام کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره رایگان میتوانید با
موسسه حقوقی ثبت سفیر تماس بگیرید